• ΣτΕ
• Ρι.Κι.Π.
• Ματόπουλος Θάνος
• Χέρωμα

Στο θέμα του Χερώματος έθεσε επί των τύπων των ήλων η δημοτική παράταξη, Ριζοσπαστική Κίνηση Πολιτών ΒΒΒ (ΡΙ.ΚΙ.Π), στην εκδήλωση της πρωτοχρονιάτικης πίτας, που έκοψε ο Σύλλογος της περιοχής “Νυμφόληπτος”, την Κυριακή 29/1/2023, στην οποία παραβρέθηκε, ως καλεσμένος, ο επικεφαλής της Θάνος Ματόπουλος.

Χωρίς να μασίσει τα λόγια του, ο Θάνος Ματόπουλος, εξήγησε ότι το Χέρωμα, (όπως και άλλοι οικισμοί του Κορωπίου), δεν μπορεί να περάσει από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) ως αστική Πολεοδομική Ενότητα, που επιχειρούν όλα αυτά τα χρόνια οι διάφορες δημοτιικές αρχές που έχουν περάσει.

Με όσα είπε ο Θάνος Ματόπουλος ανέδειξε για μια ακόμη φορά τα αδιέξοδα της τελικής πρότασης της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Σ.Μ.Π.Ε.) του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, του 2020, για το νέο Προεδρικό Διάταγμα προστασίας του ορεινού όγκου του Υμηττού.

Η διατυπωμένη άποψη της ΡΙΚΙΠ, είναι ότι για να προστατευτεί πραγματικά ο ορεινός όγκος του Υμηττού πρέπει να αναζητηθούν υπέρμαχοι αυτής της προστασίας από τους κατοίκους πέριξ του Υμηττού, κάτοικοι που επί πάρα πολλές δεκαετίες διαμένουν στην περιοχή και έχουν αποδείξει ότι τον προστατεύουν και δεν επιζητούν την υποβάθμισή του για προσωπικό όφελος!

Για να γίνει αντιληπτό ότι οι διαμένοντες εδώ και πάνω από 70 χρόνια κάτοικοι στην περιοχή Χέρωμα δεν αποτελούν περιβαλλοντικό κίνδυνο ή υποβάθμιση του Υμηττού ή αυθαίρετο οικισμό.

Οι διαμένοντες στην περιοχή του Χερώματος Βάρης είναι νόμιμοι κληρονόμοι των δικαιούχων της αγροτικής διανομής του 1929. Στην περιοχή του Χερώματος έκτασης περίπου 800 στρεμμάτων υπάρχουν κυρίως μικροϊδιοκτησίες με καταγεγραμμένη επιφάνεια από 250 έως 500 τ.μ. το μεγαλύτερο μέρος, περίπου 700 ιδιοκτησίες.

O Θάνος Ματόπουλος ανέλυσε συγκεκριμένες προτάσεις που κατέθεσε καθώς και την αξιολόγησή της για την δυσμενή εξέλιξη της απόρριψης του ΣτΕ στην ένταξη του Χερώματος στην νέα οικιστική ζώνη ΣΤ΄.

Αυτό καταδεικνύει ότι εξ’ αρχής δεν αποτελούσαν κύρια αγροτική εκμετάλλευση, αλλά περιοχή στην οποία από το 1929 και μετά σταδιακά δημιουργήθηκαν αγροικίες που διέμεναν οι κληρούχοι.

Οι περισσότερες από αυτές τις αρχικές αγροικίες υπάρχουν προ του 1955, σύμφωνα με την νομολογία η κάθε μία είναι νομίμως υφιστάμενη και σήμερα έχουν ανακαινιστεί για την ασφαλή διαμονή.

Αρκετές από αυτές, πριν την ύπαρξη του πρώτου Π.Δ. για το Υμηττό, δομήθηκαν με όλα τα καθεστώτα έκδοσης οικοδομικών αδειών π.χ. στρεμματικές άδειες, λυόμενα και πολλά κτίσματα εντάχτηκαν στις διατάξεις των νόμων 720/77 και 1337/83 και νομιμοποιήθηκαν κατά τα οριζόμενα.

Η ευρύτερη περιοχή του Χερώματος σίγουρα δεν είναι ορεινός όγκος και αυτό είναι αυταπόδεικτο γιατί το μέσο ύψος είναι κάτω από τα 70 μέτρα και το μέγιστο στα 90 μέτρα και η περιοχή δεν έχει έντονες κλίσεις, είναι κατ’ ουσίαν πεδινή.

Η πολυετής περιπέτεια των κατοίκων του Χερώματος δεν θα υπήρχε εάν κατείχαν οικόπεδα άνω των 4 στρεμμάτων γιατί έτσι θα αναγνωριζόταν ως νόμιμη η δόμηση εκτός σχεδίου κατά παρέκκλιση σύμφωνα με το νόμο. Ακόμη μία περίπτωση που οι μικροϊδιοκτήτες συνθλίβονται με νομοθεσίες και πρακτικές που αναιρούν την ισονομία και τα συνταγματικά δικαιώματά τους.

Το αξιοπερίεργο είναι ότι όλα αυτά είχαν καταγραφεί την εποχή του πρώτου Π.Δ. για τον Υμηττό και μάλιστα ο Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (Ο.Ρ.Σ.Α.) είχε εισηγηθεί τεκμηριωμένα να εξαιρεθεί η περιοχή του Χερώματος με τις αγροικίες των δικαιούχων.

Μετά την οριστική ακύρωση του Π.Δ. για την προστασία του Υμηττού το 2017 από το ΣτΕ και την έναρξη των προβλεπόμενων διαδικασιών για την σύνταξη περιβαλλοντικής μελέτης ξεκίνησαν οι διεργασίες. Η επιθυμία ήταν να συνταχθεί περιβαλλοντική μελέτη που θα κατέληγε σε ένα νέο Π.Δ. προστασίας του ορεινού όγκου του Υμηττού, το οποίο θα τον θωράκιζε ουσιαστικά και θα είχε μετά από σταθμισμένη και εμπεριστατωμένη καταγραφή κοινωνικά δίκαιη αντιμετώπιση των προϋφιστάμενων οικιστικών δικαιωμάτων.

Τη συνέχιση των διεργασιών ανέλαβε μετά το 2019 η νέα κυβέρνηση. Η νέα περιβαλλοντική μελέτη για τον Υμηττό που παρουσίασε η κυβέρνηση της Ν.Δ. περιέλαβε την ζώνη οικιστικής χρήσης του Χερώματος σε διακριτή ζώνη (ζώνη ΣΤ) και το μεγάλο ΛΑΘΟΣ της είναι ότι δεν προσδιόρισε ταυτόχρονα τους όρους δόμησης για την οικιστική χρήση.

Αρχικά και επειδή δεν φρόντισε κανείς στο παρελθόν (πριν το 1978) το Χέρωμα να χαρακτηριστεί εξωαστικός οικισμός και να έχει τα οφέλη που οι κάτοικοι δικαιούνται, δόθηκε μάχη για τον άδικο χαρακτηρισμό ακόμη και από το ΣτΕ, ως “αυθαίρετος οικισμός”.

Αποδείξαμε ότι οι αρχικές μικρές αγροικίες, οι περισσότερες προ του 1955, είναι και θεωρούνται νομικά – πολεοδομικά νομίμως υφιστάμενες η κάθε μία και αδόκιμα επικράτησε ο χαρακτηρισμός “αυθαίρετος οικισμός”, γεγονός που πέρασε στα υπομνήματα της Σ.Μ.Π.Ε. και τελικά την υιοθέτησε και το ΣτΕ και στην απόφαση ΠΕ 146/2022 [Καθορισμός Ζωνών Προστασίας, χρήσεων γης και μέτρων προστασίας της περιοχής του όρους Υμηττού και των Μητροπολιτικών Πάρκων Γουδή - Ιλισίων και η περιβαλλοντική έγκριση του σχεδίου αυτού] και πλέον αναφέρεται σε αυθαίρετες κατοικίες και άτυπες συγκεντρώσεις κατοικιών (οικισμό).

Μετά την πρώτη θετική αντιμετώπιση από το ΣτΕ γι’ αυτό το θέμα, αρχίζουν οι σοβαρές ενστάσεις για τον τρόπο του προτεινόμενου χειρισμού από το Υπουργείο.

Η κυβέρνηση, το υπουργείο και η ηγεσία του όφειλαν να γνωρίζουν ότι το ΣτΕ δεν θα έκανε αποδεκτό το προτεινόμενο σχέδιο για την έκδοση του νέου Π.Δ. για την προστασία του Υμηττού, με την πρόταση να καθοριστούν οι όροι δόμησης – χρήσης – κάλυψης της ζώνης ΣΤ’ με πολεοδομικό σχεδιασμό σε μεταγενέστερο χρόνο και σίγουρα θα το απέρριπτε.

Αυτό προκύπτει από τη γνώση που έχουν όλοι όσοι ασχολούνται με τα περιβαλλοντικά και με το συγκεκριμένο θέμα του Υμηττού – Χερώματος και σίγουρα δεν έγινε λόγω άγνοιας αλλά εσκεμμένα.

Πιο συγκεκριμένα το ΣτE δεν εγκρίνει κανένα Π.Δ. προστασίας ορεινών όγκων, αλλά και οπουδήποτε όπου υπήρχαν εντός της εξεταζόμενης περιοχής προστασίας της φύσης ανθρωπογενείς χρήσεις και κτίσματα – οικισμοί χωρίς να ζητά κατά πάγια νομολογία την ταυτόχρονη θέσπιση σαφών περιοριστικών όρων επί αυτών (όρια - χρήσεις – κάλυψη – δόμηση).

Δείτε τα ΦΕΚ προστασίας της Πάρνηθας, της Πεντέλης, του Χελμού – Βουραϊκού, του Πανείου όρους Λαυρεωτικής, της Φασκομηλιάς Βουλιαγμένης και των ακτών Σαρωνικού, όπου προϋπόθεση είναι ο πλήρης καθορισμός των όρων χρήσης και δόμησης.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση του Χερώματος που αδίκως έχει εγκλωβιστεί στις προβλέψεις του Π.Δ. για την προστασία του ορεινού όγκου του Υμηττού, υπάρχει και κάτι άλλο επίσης γνωστό, που οι φωστήρες της κυβέρνησης και του υπουργείου αγνόησαν και πάλι επιδεικτικά.

Το όχι και τόσο μακρινό 1986 οι τότε διοικούντες προσπάθησαν να εντάξουν το Χέρωμα στο Γ.Π.Σ. του Δήμου Βάρης (ΦΕΚ 1003 Δ 1986) ως Πολεοδομική Ενότητα 6 με ειδικούς όρους και προστασίες δόμησης. Aυτό δεν έγινε αποδεκτό από το ΣτΕ, γιατί δεν εγκρίνει την μετατροπή του εξωαστικού οικισμού του Χερώματος σε αστική πολεοδομική ενότητα της Βάρης και τελικά εξαιρέθηκε.

Η ΡΙ.ΚΙ.Π. Β.Β.Β. το 2017, το είχε επισημάνει στην σύσκεψη που εξέταζε το θέμα στο υπουργείο και θεωρήθηκε ότι δεν πρέπει να προταθεί και πάλι η μετατροπή σε αστικό οικισμό με ειδική μελέτη πολεοδόμησης, αλλά να παραμείνει εξωαστικός οικισμός με σαφείς όρους δόμησης – χρήσεων στη Σ.Μ.Π.Ε. ούτως ώστε το νέο Π.Δ. προστασίας του Υμηττού να γίνει αποδεκτό από το ΣτΕ.

Ήρθαν λοιπόν σήμερα οι κυβερνώντες χειριστές της υπόθεσης στο τελευταίο στάδιό της και αποφάσισαν να εισηγηθούν κάτι που ήξεραν ότι θα απορριφτεί από το ΣτΕ.

Η πολιτική πρακτική τους όλα τα χρόνια που κυβέρνησαν ήταν να πολιτεύονται με υποσχέσεις και έχοντας του πολίτες “ομήρους” και εκλογικούς πελάτες για να επιλύουν τα θέματά τους.

Οι πολίτες του Χερώματος δικαιούνται και τους οφείλεται η άμεση και δίκαιη επίλυση του χρονίζοντος προβλήματος που τους ταλανίζει και σε αυτό τον αγώνα θα είμαστε σταθερά μαζί τους, όπως όλα τα προηγούμενα χρόνια.

ΡΙ.ΚΙ.Π. Β.Β.Β.