“το δανείζεσθαι της εσχάτης αφροσύνης και μαλακίας εστίν”6  

λβιος* στις στορίης σχεν μάθησιν ". Ευριπίδης

        (αρχή αποσπάσματος αρ. 910 του Ευριπίδη)

Ευδαίμων, ευτυχής αισθάνομαι με την πλήρη αναφορά του Ευριπίδη, στο εν λόγω απόσπασμα1 (κοίτα υποσημείωση), μα διόλου ευτυχής, ερευνώντας, μελετώντας και ζώντας τη σύγχρονη ιστορία του λαού μας (από το 1821 και δώθε), με την καθιερωμένη ερμηνεία του αποσπάσματος.

“Τι τη θες, τώρα, την ιστορία”, θα σκεφτούν ορισμένοι που έχουν την όρεξη και με μου δίνουν την ευχαρίστηση να διαβάζουν τα κουραστικά, ενίοτε, άρθρα μου. “Δεν ασχολείσαι καλύτερα μ’ αυτά που φέρνει η κυβέρνηση και ψηφίζει η Βουλή;”

“Όχι, φίλοι μου. Δεν ασχολούμαι”. Αρνούμαι ν’ ασχοληθώ με τις λεπτομέρειες κατοχικών “νόμων”, που φέρνει η κατ’ όνομα “κυβέρνηση”, καθ’ υπαγόρευση των Επιτρόπων των δεσποζουσών δυνάμεων, των τοκογλύφων και που ψηφίζει μία άβουλος Βουλή, την μεγίστη πλειοψηφία της οποίας αποτελούν “βολευτές” των οποίων μοναδικό μέλημα είναι η εδραίωση της έδρας τους, στην βουλευτική έδρα, με τα παρακολουθούντα προσωπικά ωφελήματα.

Προτιμώ να ερευνήσω τις αιτίες αυτών των, κατ’ ουσίαν διαταγμάτων και πρωταρχικό πεδίο έρευνας είναι η “ιστορία”!

Παραπέρα, μετά την ιστορική έρευνα, ακολουθεί η νομική, η οικονομική και η πολιτική πλευρά των νομοθετημάτων.

Η ιστορία, λοιπόν, με τρομάζει· με κάνει και φρίττω. Με κάνει να αισθάνομαι ντροπή και αποτροπιασμό. Αλλά όσο φρικιαστική και αν είναι, ιδιαίτερα στις ένδοξες μέρες του ξεσηκωμού τού ελληνικού λαού, για την αποτίναξη μισής χιλιετίας σχεδόν ξενικού ζυγού, είναι αναγκαίο να την επισκεφτούμε, προς γνώση. Γιατί, δυστυχώς οι περισσότεροι από μας, είμαστε ανιστόρητοι. Και τούτο γιατί δεν φιλοσοφούμε! Όχι, δεν είναι άσχετο. Ας μην ξεχνάμε το απόφθεγμα του Θουκυδίδη: “η ιστορία είναι φιλοσοφία, μέσω παραδειγμάτων”. Είδα και οίδα (γνώρισα) μέσα από τα γραπτά των ίδιων των αγωνιστών2 και μεταγενέστερων μελετητών3 πράγματα και θαύματα και βδελύγματα.

Η επανάσταση του 1821, ο ξεσηκωμός για την αναγέννηση του έθνους, με τις εμφύλιες, ταξικές και προσωπικές αντιθέσεις των εξουσιοθύρων Κοτζαμπάσηδων,

Φαναριωτών και Εφοπλιστών, έφτασε στο χείλος της καταστροφής.

Οι μηχανορραφίες του Φαναριώτη Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου και του Κωλέττη διέσπειραν τη διχόνοια στους οπλαρχηγούς. Έκαναν ό,τι μπορούσαν για να τους διασπάσουν, για να αποδυναμώσουν τους στρατιωτικούς, - δίχως να υπολογίσουν ότι έτσι αποδυνάμωναν την επανάσταση - ώστε να εφαρμόσουν απερίσπαστοι τις ιδιοτελείς πολιτικές τους επιλογές και επιδιώξεις.

Οι άκαπνοι σφεστεριστές της επανάστασης, έκαναν ό,τι μπορούσαν συκοφαντώντας δολίως τους αγωνιστές, ώστε να στρέψουν τον έναν εναντίον του άλλου και να νέμονται την εξουσία για τα δικά τους συμφέροντα και τα ξένα. Ο Αλ. Μαυροκορδάτος ιδιαίτερα είχε μονολιθική εμμονική προσκόλληση στην Αγγλία και το αγγλικό κεφάλαιο και μισούσε τους ομόθρησκους Ρώσους, καθώς και τους Έλληνες που προέρχονταν από κει, όπως ο Υψηλάντης της Φιλικής Εταιρείας και αργότερα τον Ιωάννη Καποδίστρια. Είναι αυτός που μας έδεσε στο άρμα της Αγγλίας, δανείων υποτελείς όπως θα δούμε παρακάτω.

Να θυμίσουμε όμως πρώτα, εν τάχει, ορισμένα στρατιωτικά γεγονότα. Τον δεύτερο χρόνο της επανάστασης, οι Τούρκοι εκμεταλλευόμενοι τη διαίρεση των Ελλήνων αντεπιτέθηκαν με μανία και είχαν κάποιες επιτυχίες επιδείχνοντας όλη τη σκληρότητα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στη Χίο έσφαξαν 23.000 Χιώτες και άλλους 47.000 τους αιχμαλώτισαν και τους πούλησαν στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής. Η μάχη του Πέτα, η συνθηκολόγηση του Σουλίου, εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στη Θεσσαλία, στην Ανατολική Ελλάδα, το Μοριά, στο Μεσολόγγι, στην Πάτρα. Σφάζουν και καίνε τα πάντα, για να φοβίσουν και να τσακίσουν τους ξεσηκωμένους. Την κατάσταση σώζει ο Κολοκοτρώνης, ο Υψηλάντης, ο Νικηταράς, ο Ανδρούτσος, με συνεχείς παρενοχλήσεις κατά του Κιουταχή και του Ομέρ Βρυώνη και με τη μεγάλη νίκη στα στενά των Δερβενακίων. Η νίκη στα Δερβενάκια έσωσε την επανάσταση4. Αποφασιστικές είναι και οι νίκες του Μακρυγιάννη και του Ανδρούτσου στην Ανατολική Ρούμελη.

Ύστερα από τις νίκες του Κολοκοτρώνη και του Υψηλάντη ζητήθηκε η σύγκληση της δεύτερης εθνοσυνέλευσης, που έγινε στο Άστρος.

Και νάτα τα κόμματα - τα χωριστά κομμάτια δηλαδή των Ελλήνων, σ’ αυτή τη δεύτερη εθνοσυνέλευση:

1) το κόμμα των Κοτζαμπάσηδων με τον Αλ. Μαυροκορδάτο. Συμπράττουν μ’ αυτό οι Υδραίοι καραβοκύρηδες, οι Μοραΐτες προεστοί και οι παλιοί Αρματολοί της Ρούμελης. Ο διοικητικός και εκλογικός μηχανισμός ελέγεται από αυτούς.

2) το κόμμα των Φιλικών με τους Κολοκοτρώνη, Υψηλάντη, Παπαφλέσσα, Αναγνωσταρά, Ανδρούτσο κ.ά. που εκφράζουν το δημοκρατικό και πατριωτικό πνεύμα της Φιλικής Εταιρείας (Φ.Ε.).

3) το αντιδραστικό κόμμα, που το αποτελούν φεουδαρχικά στοιχεία προερχόμενα και από τη Φ.Ε. που είχαν ενταχθεί στην επανάσταση.

Η εθνοσυνέλευση του Άστρους αποφάσισε να ζητήσει δάνειο και βασιλιά! Αποφάσισε ακόμα, η εθνοσυνέλευση αυτή, να πωλεί τμηματικά τη δημόσια γη, για να καλύψει τα έξοδα του κράτους! Ο Κολοκοτρώνης γράφει σχετικά στα απομνημονεύματά του: “εψήφισαν να εκποιήσουν τη γη με σκοπό να βγάλουν ό,τι είχαν ξοδέψει, όσα ήθελαν και να αποζημιωθούν εις γην και να αφήσουν τον λαό γυμνό”.

Βλέπετε κάποια ομοιότητα με παρούσες εποχές; Το 1823 ήταν χρονιά διαμάχης και εμφύλιων συγκρούσεων των αντιμαχόμενων παρατάξεων. Οι “φιλικοί” με τη λαθεμένη πολιτική των συμβιβασμών, αποδυναμώθηκαν και την εξουσία πήραν οι υποστηριζόμενοι από τους Άγγλους, εφοπλιστές της Ύδρας κ.λπ. Οι Άγγλοι εδραίωσαν έτσι, αρχικά πολιτικά και στη συνέχεια οικονομικά, με τα δάνεια, την εξάρτηση της Ελλάδας από τους ξένους. Η Ρωσία, με τους πατροπαράδοτους δεσμούς της με τους λαούς των Βαλκανίων και λόγω θρησκεύματος, αλλά και για να ανακόψει τον αγγλικό επεκτατισμό, αναγνώρισε την ελληνική επανάσταση παρότι συμμετείχε στην “Ιερά συμμαχία” του Μέτερνιχ και κήρυξε τον πόλεμο κατά της Τουρκίας. Η κυβέρνηση του Κουντουριώτη “κατάφερε” να πάρει δάνειο 800.000 χρυσών λιρών από τους Άγγλους, και “η έκδοσίς του συνεφωνήθη εις τα 59%” για να φτάσουν στα δημόσια ταμεία τελικά, μόνο 482.000 λίρες. Και από αυτά, σε τόκους πήγαν επιπλέον 80.133 λίρες και εις απόσβεση του δεύτερου δανείου 39.778 λίρες. «Πάντα τα λοιπά είχαν εξοδευτεί εις δαπάνας των πληρεξουσίων, εις ναύλους και εφημερίδας»5.

Ας δούμε και το δεύτερο δάνειο (Ιούλιος του 1824) 2.000.000 λιρών. Η έκδοσή του συμφωνήθηκε στο 55%, με επιτόκιο 5% και με υποθήκη των εθνικών κτημάτων, με τον όρο να καταβληθεί σε 12 μηνιαίες δόσεις, αλλά εκ του όλου ποσού η κυβέρνηση έλαβε μετρητά και σε συνάλλαγμα, μόνο 230.116 λίρες5.

Θέλετε ανάλυση; (από την “Πολιτική ιστορία της Νεωτέρας Ελλάδος”, Γ. Αστρέα, πρώτο βραβείο Ακαδημίας).

― Κρατήθηκαν ευθύς κατά τη συμφωνία τόκοι δύο ετών 200.000

― 1% προς απόσβεση(;)                              20.000

― για την εκστρατεία του Λόρδου Κόχραν (μισθοφόρος λόρδος;)     150.000

― για ένα ατμόπλοιο και δύο παραγγελθείσες φρεγάτες στην Αμερική, που ήρθε …μία και κατόπιν εορτής 166.900

― για εξόφληση χρεογράφων πρώτου δανείου 133.182

― για εξόφληση χρεογράφων 2ου δανείου 99.025

― για πολεμοφόδια κ.λπ.*                          68.389

Πώς να μη θυμηθείς τον Πλούταρχο6; (1ος αι. μ.Χ.) “το δανείζεσθαι της εσχάτης αφροσύνης και μαλακίας εστίν”6.

Τώρα να εξηγήσουμε και τα λοιπά γιατί έχουν σχέση με την μικρής κλίμακας διαφθορά και την πλουτολαγνεία: πριν από τη συνομολόγηση των δανείων η κυβέρνηση πλήρωνε τους καπεταναίους για κάθε οπλίτη, μηνιαίο μισθό 10 έως 20 γρόσια· μετά δε, 60 γρόσια5. Τι έκαναν λοιπόν ορισμένοι… επιρρεπείς καπεταναίοι, παραδειγματιζόμενοι προφανώς από τους μεγαλοσχήμονες Κοτζαμπάσηδες, Φαναριώτες, εφοπλιστές του γκουβέρνου: Δήλωναν υπεράριθμους οπλίτες για να εισπράττουν πολλαπλάσια. Και σε περίπτωση ελέγχου δανείζονταν οπλίτες από άλλους οπλαρχηγούς ανταποδίδοντας, εν καιρώ, την εξυπηρέτηση!

Τα δάνεια που πήραμε από το 1879 έως το 1893 συμποσούνται στα 770 εκατομμύρια φράγκα, ενώ το καθαρό προϊόν έφτασε στα 531, εκατ. Δηλαδή το 70% του αρχικού κεφαλαίου. Το 35% απ’ αυτά πήγε για προμήθειες, μεσιτείες, ασφάλειες κ.λπ., το 18% για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους, το 16% για κάλυψη ελλειμμάτων και για παραγωγικούς σκοπούς μόνο το 7%4.

Απ’ τα δάνεια της σημερινής πενταετίας ύψους 210 δις ευρώ, μόνο το 5% πήγε στον κρατικό προϋπολογισμό.

Αυτά! Αυτά και άλλα πολλά, όπως με τους προσκυνημένους και εξαγορασμένους Νενέκους, που δεν χωράνε στην έκταση ενός άρθρου. Θα επανέλθω ασφαλώς, γιατί εκείνος που ξανάσωσε την επανάσταση ήταν ο Θ. Κολοκοτρώνης με την εντολή “φωτιά και τσεκούρι στους προσκυνημένους”. Τώρα οι στρατιωτικοί είναι “νομοταγείς”, καθότι έχουμε… δημοκρατία!!!

―――――――――

1. Πραγματικά ευδαίμων (πλούσιος) είναι εκείνος που διδάχθηκε πώς να ερευνά και να ερμηνεύει συστηματικά τον κόσμο (τη φυση, την κοινωνία και τα γεγονότα), χωρίς να επιδιώκει το κακό των συμπολιτών του, ούτε να επιδίδεται σε άδικες πράξεις αλλά συμβάλλοντας με τη νόησή του στην αντίληψη με σαφήνεια της αιώνιας κοσμικής τάξης, της αθάνατης φύσης - με ποιό τρόπο αυτή δημιουργήθηκε, για ποιο σκοπό και πώς ακριβώς αυτή λειτουργεί-. Στο μυαλό τέτοιου είδους ανθρώπων, ουδέποτε μπαίνει η σκέψη για αισχρές πράξεις.

2. Μακρυγιάννης: Απομνημονεύματα, Σπ. Τρικούπης: “Ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης”.

3. Σουρμελής, Κορδάτος, Φωτιάδης κ.λπ.

4. Στεφ. Τσαπάρας: “Η πολιτική ηγεσία και οι ξένοι στη νεότερη ιστορία της Ελλάδας”.

5. Γ. Ασπρέα: “Πολιτική Ιστορία της Νεοτέρας Ελλάδος”, τ. Α, σελ. 33 & 51.

6. Πλούταρχος: “Ηθικά - Περί του μη δειν δανείζεσθαι”.

 

* όλβιος: πλούσιος, ευτυχής, ευδαίμων

Σημείωση: οποιαδήποτε ομοιότητα με το παρόν και τους παρόντες είναι προφανώς συμπτωματική…

Προτεινόμενο Video

Διαφήμιση

Επισκέπτες σε σύνδεση

Αυτήν τη στιγμή επισκέπτονται τον ιστότοπό μας 146 guests και κανένα μέλος