«Όταν  γαρ ηδύς τις λόγοις φρονών κακώς \πείθει το πλήθος, τη πόλει  κακόν μέγα. / Όσοι δε συν νώ χρηστοί βασιλεύουσ’ αεί ,/ κάν παραυτίκ’ , αύθις εισί χρήσιμοι,/ πόλει.».

Ευριπίδης ‘’Ορέστης’’.

Σε μετάφραση «Όταν ένας κακός στη γνώμη, μα γλυκός στα λόγια/ (με ψέματα) το λαό παρασύρει, αυτό είναι για την πόλη\ μεγάλο κακό. Όμως όσοι συμβουλεύουν / πάντα σωστά, κι αμέσως αν δεν είναι /χρήσιμοι, αργότερα ωφελούν τη χώρα.»

 

Ο Αίσωπος έζησε τον 6οπ.Χ. αιώνα και καταγόταν από τη Μικρασιατική Φρυγία. Ήταν απελεύθερος δούλος, άσχημος και ανάπηρος. Κάτω από το άσχημο κορμί, κρυβόταν ένα λαμπερό πνεύμα. Οι μύθοι του, αλληγορικοί, εγγίζουν διαχρονικά τα προβλήματα όλων των μετέπειτα γενεών, γι’ αυτό και η αναγνώρισή του είναι παγκόσμια.

Ελεγε   λοιπόν, πως κάποτε μια αλεπού στραβοπάτησε, γλύστρησε  και έπεσε σε ένα πηγάδι βαθύ. Όσο και να προσπάθησε, δεν κατάφερε να βγει. Κατά καλή της τύχη όμως, περνούσε από εκεί ένας τράγος διψασμένος, που έψαχνε για  νερό. Βλέπει την αλεπού μέσα στο πηγάδι και την ρωτά άν έχει νερό. «Όχι μόνο έχει, αλλά είναι πολύ καλό και άφθονο. Κατέβα αν θέλεις να πιείς».  Ο τράγος χωρίς να το καλοσκεφθεί, σαλτάρει μέσα στο πηγάδι  και πίνει, πίνει ώσπου να ξεδιψάσει. Αλλά τότε κατάλαβε, ότι ήταν δύσκολο να  καταφέρει να βγεί από το πηγάδι. Η αλεπού  τον καθησύχασε. «Μη στενοχωριέσαι,  το πράγμα είναι απλό και εύκολο. Βοήθησε με να βγώ εγώ πρώτη και θα τραβήξω και εσένα έξω».  Τον έβαλε να ορθώσει και  να στηρίξει κορμί και πόδια τεντωμένα στον τοίχο και τότε  αναρριχήθηκε  επάνω του, στο κεφάλι και στα κέρατα, έφτασε στο στόμιο του πηγαδιού και πήδηξε έξω. Μόλις βγήκε άρχισε ν’ απομακρύνεται.   «Ε!΄ πού φεύγεις, κραύγασε ο τράγος.  Συμφωνήσαμε να με βοηθήσεις». Η αλεπού γύρισε  τον κοίταξε και κουνώντας το πονηρό κεφάλι της,   του απάντησε:   «Δεν φταίω εγώ φίλε μου, αν είσαι τόσο αφελής. Μα αν στο κεφάλι  σου είχες τόσο μυαλό όσες τρίχες έχουν  τα γένια σου, δεν θα είχες κατέβει ποτέ, στο πηγάδι. Εγώ, δεν έχω τίποτα πια να  κάνω για εσένα».

Η αλεπού εκφράζει το πνεύμα της εποχής ή καλύτερα του αρριβισμού  των ανθρωπίνων κοινωνιών. Η αλεπού είναι γνωστή για την πονηράδα της και την αναξιοπιστία της.  Ακόμη πιο γνωστή, για την ευκολία που έχει  να παρασύρει τα θύματα της για να απολαμβάνει ‘’βίον ανθηρόν’’ σε βάρος των άλλων. Ακόμη είναι ιδιαίτερα ικανή να πείθει και να εξαπατά.

Ο Αίσωπος επάνω σ’ αυτό  έλεγε πως κάποτε της αλεπούς κόπηκε η ουρά της, καθώς εγκλωβίστηκε σε μια παγίδα κυνηγού. Στην αρχή, ντρεπόταν να κυκλοφορεί ανάμεσα στα άλλα ζώα έχοντας  την ουρά κολοβή. Μετά όμως επιστράτευσε πονηριά και γλυκό λόγο  και έπεισε τά άλλα ζώα, ότι επίτηδες  έκοψε την ουρά της γιατί έτσι είναι η μόδα και πρότεινε  σε όλα τα ζώα να κόψουν και εκείνα τις ουρές τους για να  γίνουν μοντέρνα.

Η αλεπού είναι  ζώο που έχει μάθει να επιπλέει και να ζεί με πλάγια μέσα, σε βάρος των άλλων, κατασπαράζοντας σάρκες και διαλύοντας νοικοκυριά.

Από την άλλη μεριά, ο τράγος είναι ένα ζώο δυνατό και βαρβάτο, που παλεύει κατά μέτωπο, συγκρούεται πρόσωπο με πρόσωπο, ένα ζώο που δεν ξέρει πλάγιους και πονηρούς  τρόπους επιβίωσης· ένα ζώο που τρέφεται  με το χορταράκι του θεού, ένα ζώο που το σέρνει ο βοσκός δούλο,  το υποχρεώνει

 

να υπηρετεί τη διαιώνιση του ποιμνίου του και τελικά το κάνει  θυσία στους θεούς ή στην κοιλιακή του απόλαυση.

Με δυό λόγια, ο τράγος είναι και θα  είναι το εσαεί θύμα, το αλληγορικό πρόσωπο, το ανθρωπάκι μιας συνεχιζόμενης εκμετάλλευσης, που εύκολα το κοροϊδεύεις, εύκολα το πείθεις, εύκολα ανακαλείς τα υπεσχημένα.

Η αλληγορική απεικόνιση είναι σαφής.   Όταν, και οσάκις έχω ανάγκη,  το επιστρατεύω στον  αγώνα της “Κοινής Σωτηρίας”. Και ζητώ συμπαράταξη για να γεννηθούν καινούριοι πλούσιοι κλέφτες, ενώ οι παλιοί θα παραμένουν πάντα κλέφτες,  αλλά τώρα ευηπόληπτοι  και αφέντες. Το ανθρωπάκι όμως θα τρέχει και θα πολεμά για την κοινή ελευθερία και για την κοινή ισότητα, η οποία δεν έρχεται και το ανθρωπάκι τελικά θα καταλήγει ζήτουλας· δηλαδή θα  παραμένει ζήτουλας “Ματρόζος”.

Ποιός Έλληνας “εκ γενετής ιθαγενής”, δεν θυμάται  σε εκείνο το προφητικό ποίημα του Στρατήγη “Ματρόζος”. Εκείνο το συγκλονιστικό ξέσπασμα του ‘’Σπετσιώτη γέροντα, του σκυφτού από τα χρόνια και την πύρινη ματιά’’ μπροστά στον Κωνσταντίνο Κανάρη, τον Ψαριανό  υπουργό:

«Δεν με θυμάσαι Κωνσταντή.

Ποιος το ‘λπιζε να δει  ποτές

τον καπετάνο ζήτουλα, τον ναύτη Υπουργό».

 

Για την “Κοινή Σωτηρία”* πάντα ζητούμε  συμπαράταξη. Κι εμείς οι “εκ γενετής Ιθαγενείς’’ αν προς στιγμήν ρίξομε την Ασπίδα μας, γρήγορα σαν τον Αρχίλοχο θα την ξαναμαζέψομε  «τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι», για τον «ή Ταν ή επι Τας αγώνα».

Εμείς  οι εκ γενετής’’, θα σταθούμε καπετάνιοι  όρθιοι στη γέφυρα.  «Le capitaine debout  sur la passerelle», όπως  λένε στην Εσπερία.

Το ερώτημα όμως είναι το τι θα πράξουν οι  “νεοέλληνες νεοϊθαγενείς”; Τί θα κάνουν όταν το καράβι κάνει νερά; Η απάντηση δική σας.


 

* “Κοινή Σωτηρία” ήταν το σύνθημα του αγώνα στην Γαλλική επανάσταση.

 

Βοηθήματα

1) Ελλη Αλεξίου: ‘’Μύθοι του Αισώπου’’, Εκ. Καστανιώτη. 1985

2)  Δ. Αντωνίου κ.α . “Αναλύσεις κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας”, Εκδ. Πατάκη

3)  Ανατόλ Φράνς: “Οι θεοί διψούν”, Εκδ. Γκοβόστη.

4)  Ευριπίδης: “Ορέστης”, Εκδ. Κάκτος 1992

5) Σπ. Κοκκίνης: “Σχολική Ποιητική Ανθολογία”, Εκδ. Εστία.  1989

 

Προτεινόμενο Video

Διαφήμιση

Επισκέπτες σε σύνδεση

Αυτήν τη στιγμή επισκέπτονται τον ιστότοπό μας 170 guests και κανένα μέλος