Άρθρα Κώστα Βενετσάνου

Προσωπική εμπειρία και ...παιδικά αισθήματα

Δεν θα κάνω ιστορική αναδρομή, αναλύσεις και σχόλια. Προσωπική εμπειρία και ...παιδικά αισθήματα θα καταθέσω, επ’ ευκαιρία της απελευθέρωσης των Αθηνών, την 12η Οκτωβρίου 1944, που παρεπιπτόντως για πρώτη φορά γιορτάστηκε με επίσημες εκδηλώσεις στην Αθήνα, με πρωτοβουλία τριών φορέων: Εξωραϊστικός Σύλλογος Αγ. Παύλος, Ομοσπονδία Κεφαλονητικών και Ιθακησιακών Σωματείαν, Ομοσπονδία Κερκυραϊκών Συλλόγων Αττικής σε συνεργασία με το Δήμο Αθηναίων και την Ομάδα Τέχνης-Μνημεία Δρώντα.

Διέμενα στην περιοχή Αγ. Παντελεήμονα (μεταξύ πλατείας Αττικής και πλατείας Βικτωρίας. Εκείνη την ημέρα βρέθηκα φιλοξενούμενος σ’ ένα συγγενικό σπίτι, στο Μεταξουργείο. Το μπαλκόνι του έβλεπε κατευθείαν στην Ακρόπολη - τον Παρθενώνα!

Τον ιερό βράχο βεβήλωνε, τέσσερα χρόνια τώρα, η σβάστικα με τον δεξιόστροφο αγκυλωτό σταυρό.

Εκείνο το ηλιόλουστο πρωινό του Οκτώβρη ξεκίνησε σαν όλα τα προηγούμενα, που “τα ‘σκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά”, παρ’ όλο που αναμενόταν τον τελευταίο καιρό, με λαχτάρα, η ημέρα που θ’ ανέτειλε ο ήλιος της λευτεριάς.

Εφυγε ο θείος μου, για τη δουλειά κι ετοιμαζόμουν να πάω στο σχολείο (Ε’ δημοτικού).

Μα να, επιστρέφει αναπάντεχα ο θείος μου, στο σπίτι, λάμποντας από ενθουσιασμό:

Ελευθερωθήκαμε!!!   Μια και μοναδική λέξη που έκλεινε μέσα της όσα μπορούν να ειπωθούν κι όσα δεν περιγράφονται!

Ανοιξαν οι μπαλκονόπορτες, άνοιξαν τα παράθυρα, άνοιξαν οι καρδιές μας! Ελαμψαν τα μάτια μας αντιφεγγίζοντας τη λάμψη του ήλιου της λευτεριάς.

Στα μπαλκόνια άρχισαν να ξετυλίγονται, η μία μετά την άλλη, οι σημαίες, οι ελληνικές. Ο κόσμος ξεχυνόταν στους δρόμους: αγκαλιάζονταν, φιλιούνταν.

Γύρω στις 10 το πρωί, οι Γερμανοί που αποχωρούσαν υπέστειλαν τη σβάστικα κι έμεινε να κυματίζει αγέρωχα και δικαιωματικά η γαλανόλευκη. Μετά από λίγο, κάποιος έσπασε το κοντάρι όπου μέχρι πριν λίγο κυμάτιζε η σημαία των κατακτητών. Το ‘βλεπα για μέρες έτσι σαν τεθλασμένη γραμμή, να προσκυνά συμβολικά τη σημαία μας. Εζησα μια ΜΕΓΑΛΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΣΤΙΓΜΗ!

Οσα γράφω παραπάνω σκιαγραφούν μόνο τον πλούτο, την πυκνότητα, τις εκρήξεις αλληλοσυγκουόμενων αισθημάτων και συναισθημάτων. “Μπήκα” στον πόλεμο στα έξι μου· πέρασα ενθουσιώδεις επιστρατεύσεις, αποχωρισμούς προσφιλών προσώπων, βομβαρδισμούς, αερομαχίες, τραυματίες, το βαθύ σκοτάδι της κατοχής με την πείνα, τους θανάτους, τους σκοτωμούς, τα μπλόκα, τις εκτελέσεις κι ευτύχησα να δω, να ζήσω, να συγκλονιστώ -έστω για λίγο- από το απερίγραπτο αίσθημα της ανάκτησης της ελευθερίας! Δεν μπορείς να το αισθανθείς αυτό, αν δεν έχεις ζήσει τη σκλαβιά.

Είπα πως το αίσθημα αυτό, τις απροσμέτρητης ευφορίας, το αισθάνθηκα για λίγο. Γύρω στον ενάμιση μήνα! Ενθουσιασμός, εθνική ομοψυχία -στη λαϊκή βάση, γιατί στα ανώτατα κλιμάκια ημεδαπών κι αλ-

λοδαπών “αρχόντων” βυσοδομούσε η συνωμοσία των συμφερόντων.

Τότε επικυρίαρχος ήταν η γηραιά Αλβιών κι έτσι όλοι οι Έλληνες “πέσαμε μπουνταλάδικα στο σακί” του Τσώρτσιλ.

...”Δεκεμβριανά”, εμφύλιος... κι έτσι από νικητές γίναμε ηττημένοι: Περάσαμε από την αγγλική στην αμερικάνικη επικυριαρχία για να καταλήξουμε 71 χρόνια μετά στη νέα γερμανική ιδιότυπη κατοχή. Ο οικονομικός βρόγχος είναι αποτελεσματικότερος από τις οβίδες. Κι οι Γερμανοί ...ξανάρθαν!

“Είναι ο καπιταλισμός, αγάπη μου”, μου παρατήρησε μια καλή μου φίλη.

Ναι, αλλά δεν είναι μόνος. Είναι η ανίκανη, ιδιοτελής και προδοτική ηγεσία. Είναι το πνεύμα της διχόνοιας, της διάσπασης, της αρχομανίας. Είναι το ραβδάκι της εξουσίας, που σαν εγκόσμια και σύγχρονη Κίρκη, μεταμορφώνει τους συντρόφους του Οδυσσέα σε γουρούνια!...

Είναι η έντεχνα, επιστημονικά και συστηματικά εκμαυλισμένη μάζα...

Ναι, αλλά εγώ θέλω να ξαναζήσω την ημέρα της απελευθέρωσης και γι’ αυτήν θα παλέψω με κάθε θυσία...

Κώστας Βενετσάνος