(Αρχαίον διαχρονικόν επιμύθιον)

Για τον Αίσωπο, λίγο πολύ οι περισσότεροι από εμάς, κάτι ξέρομε. Ο Αίσωπος ήταν από τη Φρυγία, ήταν αιχμάλωτος δούλος, ήταν σύγχρονος του Κροίσου. Οι μύθοι του περνούσαν από στόμα σε στόμα, ακόμα από την εποχή του Ηροδότου. Γύρω δε στον 6ο   προ Χριστού αιώνα, αυτοί οι μύθοι άρχισαν να καταγράφονται σε πεζό λόγο και να φτάνουν δια των αιώνων προς εμάς. Στη χρονική πορεία τους αλλοιώθηκαν, βελτιώθηκαν, και αυξήθηκαν σε αριθμό, όταν η ανθρώπινη γνώση και εμπειρία άρχισε να προσθέτει το ιδιαίτερο στίγμα της σε αυτούς. ΄Ετσι αυτοί οι Αισώπειοι μύθοι που διαβάζομε σήμερα, δεν είναι παρά οι μυθίαμβοι του ποιητή Βαβρίου, που όπως λέγεται έζησε γύρω στον 1ο μ.Χ. αιώνα. Αυτός μάζεψε και κωδικοποίησε 123 μύθους του Αισώπου σε χωλιάμβους ( = είδος μετρικής ποίησης).

Να θυμηθούμε λοιπόν ένα από αυτούς.

«« Κώνωψ συναντήσας λέοντι ούκ εφοβήθη αυτόν, αλλά θαρρήσας έλεγε: «ούκ νύν πεφόβημαί σε, ούτ΄ άλλοτέ ποτε φοβήσομαι. Τις γάρ η σή δύναμις; Ότι ξύεις τοις όνυξι και δάκνεις τοις οδούσι ανθρώπους ουδέν κακόν σοι ποιηκότας; Τούτο και παιδίον ανδρί θυμωθέν ποιήσειέν αν. Εγώ δε τυγχάνω ισχυρότερός σου. Εί δε αμφισβητήσεις, τόλμησον πολεμήσαι μοι.»

Ταύτα δε ο κώνωψ ληρήσας* ώρμησεν εις την ρίνα τού λέοντος ουδέν αγανακτήσαντος και έδακνεν αυτόν »

Με άλλα λόγια το κουνούπι, όταν δέχτηκε απειλές από το λιοντάρι,   απάντησε: «Και ποιός νομίζεις, ότι επειδή είσαι (από τη φύση) δυνατός, μπορείς να δαγκώνεις όποιον βρίσκεις στο δρόμο, αλλά και να τον γδέρνεις ξύνοντάς τον με τα νύχια σου, για να υποφέρει ακόμα περισσότερο. Δεν καταλαβαίνεις πως συμπεριφέρεσαι σαν παιδί θυμωμένο; Αλλά να ξέρεις, πως στο βάθος εγώ είμαι πιο δυνατός από εσένα και δεν σε φοβάμαι. Και αν τολμάς πολέμησέ με.»

Και λέγοντας αυτά, τό κουνούπι χώθηκε στη μύτη το λιονταριού και άρχισε να το ενοχλεί τσιμπώντας.  

Κατά τον μύθο πάντοτε, σε συνέχεια «ο λέων πολλάκις, αλλ’ ανεπιτυχώς, δια των ονύχων του προσεπάθησε να απομακρύνει τον κώνωπα από τον ρώθωνά του. Ως δε εκ τούτου εκνευρίστηκε σφόδρα, αλλά τελικά αναγκάστηκε να συναινέσει και να δεχθεί αυτή την βάσανο υπομονετικά. Ο δε κώνωψ, αφού είχε νικήσει τον λέοντα, απήλθεν τραγουδώντας το νικητήριον άσμα.

»Καθ΄οδόν όμως ενεπλάκη εις δίκτυα αράχνης και συλληφθείς ενώ κατετρώγετο υπ΄ αυτής,   ωδύρετο λέγων: «αφ΄ ού επολέμησα νικηφόρα τον λέοντα, νύν θα τελειώσω την ζωήν μου υποδουλωθείς εις τα δίκτυα ενός εντόμου συγγενικού μου, της αράχνης.»

Βέβαια το κουνούπι ποτέ δεν θα μπορούσε πραγματικά να νικήσει το λιοντάρι.

Η συνεχής παρενόχληση όμως που προκάλεσε, γέννησε στο λιοντάρι τον σκεπτικισμό, ότι σε μια αρμονία της φύσης, όλοι ισχυροί και αδύνατοι, πρέπει να υπολογίζονται σε ισοδύναμη σχέση.

Από την άλλη μεριά πάλι το κουνούπι έμαθε, ότι ο εχθρός δεν ελλοχεύει μοναχά εκτός των τειχών, αλλά ενίοτε καιροφυλαχτεί και εντός τειχών ή ακόμη και εντός της οικογένειας σου.

Και   περισσότερο ακόμη ότι αυτός ο εντός, δεν ενδιαφέρεται για μηνύματα και σκεπτικισμούς ή και για αποκατάσταση των συσχετισμών της φύσης, αλλά μοναχά για το πως θα μπορέσει να ικανοποιήσει την προσωπική του επιβίωση. Αλλά τώρα και αυτό το ανεγκέφαλο κουνούπι   πιστεύω πως το έμαθε.

Αυτά μας έλεγε ο Αίσωπος, και οπωσδήποτε η αλληγορία αναφερόταν σε γεγονότα της εποχής του και ουδέν έτερον..

Αλλά πάλι επειδή η ‘’Εβδόμη’’, μπορεί να «φοβηθεί» τυχόν ενυπάρχουσα εκ του πονηρού αλληγορία, και σπεύσει πάλι πρώτη να διευκρινίσει, ότι τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν τη θέση και μόνο τη θέση του αρθρογράφου, θα ήθελα και σε αυτό να την προλάβω και να διαβεβαιώσω ότι στην προκειμένη περίπτωση, εγώ και ο Αίσωπος μοιραζόμαστε την ευθύνη.

γιάννης κορναράκης του μάνθου

* ληρήσας από το ρήμα ληρώ = φλυαρώ, μιλώ επιπόλαια

Βοηθήματα

1) Α. Γεωργοπαπαδάκου: “Ελληνική Γραμματολογία”, Εκδ. Μόλχο Θεσσαλονίκη 1967  

2) Εμμ. Παντελάκη: “Γραμματική Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης”, 1920